Ambitie | Jaarstukken 2023


Wat zijn onze ambities?
1. We maken werk van wonen
Omschrijving
De Noordoostpolder is klaar voor groei en daar bieden we ruimte aan. We werken toe naar een woningmarkt met een goed evenwicht tussen vraag en aanbod, in alle dorpen en in Emmeloord. Niet alleen in het aantal woningen, maar ook in variatie. Zo is er voldoende aanbod voor verschillende doelgroepen en stimuleren we de doorstroming. Een goede mix van woningen in dorpen en wijken versterkt de leefbaarheid. We willen dat woningen duurzaam en levensloopbestendig zijn en dat ze in een groene, gezonde en klimaatbestendige leefomgeving staan.
Wat gaan we in 2023 hiervoor doen?
1.1 We spannen ons in om meer wonen op erven mogelijk te maken
Al enkele jaren zijn we met de provincie Flevoland in gesprek om de ’Regeling extra wonen op erven’ structureel te maken. Wonen op erven wordt ook onderdeel van onze Omgevingsvisie. Daarnaast zetten we vanaf 2023 een ervenconsulent in. Bij de ontwikkeling van de erven houden we aandacht voor de agrarische bedrijvigheid en de kenmerkende landschappelijke structuur van de Noordoostpolder, want die is onderdeel van ons erfgoed.
Voortgang activiteit	Toelichting
	Het quotum in het experimentenkader 'extra wonen op erven' is in de loop van 2023 volledig benut, waarna de provincie ruimte heeft geboden voor extra woningen binnen het experimentenkader. Het aantal woningen is verhoogd van 26 naar 35 woningen. We zijn er nog niet in geslaagd het beleid structureel in te bedden. Na de zomer van 2023 is de ervenconsulent gestart. De ervenconsulent is gestart met de evaluatie van het huidige experimentenkader 'extra wonen op erven'. We willen de resultaten van de evaluatie gebruiken voor de ruimere mogelijkheden voor wonen en economische dragers op erven.
1.2 We stellen extra geld beschikbaar om de woningmarkt te stimuleren
In 2023 zetten we de € 1 miljoen, die in het coalitieakkoord genoemd is, in voor maatregelen die de mogelijkheden voor starters op de woningmarkt verbeteren. Daarnaast onderzoeken we of we de starterslening specifieker kunnen inzetten voor starters die een band hebben met Noordoostpolder.
Voortgang activiteit	Toelichting
	Het is in 2023 niet gelukt om de € 1 miljoen, die in het coalitieakkoord genoemd is, in te zetten voor maatregelen die starters meer mogelijkheden bieden op de woningmarkt. We hebben u als gemeenteraad tijdens een beeldvormende avond geïnformeerd over de mogelijkheden om de kansen voor starters op de woningmarkt te verbeteren, waaronder de inzet van de starterslening. Voor de zomer van 2024 leggen wij een voorstel aan u voor om de mogelijkheden voor starters op de woningmarkt te verbeteren.

1.3 We bieden ruimte om woningen te bouwen
We voeren de huidige in- en uitbreidingsplannen voor de dorpen en Emmeloord uit. Dit geeft ruimte voor woningbouw. In Emmeloord worden woningen toegevoegd in Emmelhage, Emmeloord Centrum en de centrumschil. Dit gebeurt op initiatief van de gemeente en/of in samenwerking met marktpartijen. Daarnaast wordt gewerkt aan ontwikkelperspectieven voor de woningbouw in Noordoostpolder. Het doel daarvan is om in elk dorp een uitbreiding mogelijk te maken. Ook bieden we ruimte voor andere vormen van woningbouw. Het gaat bijvoorbeeld om seniorenhofjes, vriendenerven, Tiny houses, kangoeroewoningen en rug-aan-rug-woningen. Dit doen we zodat meerdere doelgroepen hun woonwensen kunnen realiseren. CPO zetten we ook in om meer vraaggestuurd te ontwikkelen en omdat dit bijdraagt aan meer variatie van ons woningbestand. We pakken de lokale, regionale en landelijke woningbouwopgave programmatisch aan (zie ook activiteit 1.5). In samenhang met transitieopgaven, oog voor de identiteit, de leefbaarheid en de draagkracht van Noordoostpolder en gecombineerd met een betere bereikbaarheid. We laten zien hoe we de ambities uit de Omgevingsvisie gaan realiseren en betrekken de samenleving (participatie). Voor dit programma is in 2023 t/m 2026 per jaar € 300.000 beschikbaar.
Voortgang activiteit	Toelichting
	We voeren huidige in- en uitbreidingsplannen voor dorpen en Emmeloord uit om passende woningen te bouwen. Dat doen we aan de hand van de ontwikkelperspectieven (2022-2026). We bieden ook ruimte aan andere vormen van woningbouw, bijvoorbeeld tiny houses en flexwoningen. In 2023 is het programma Wonen en Leefbaarheid gestart met programmatisch werken. Er is gewerkt aan onderwerpen zoals inclusieve woningvoorraad, leefbare omgeving, bereikbaarheid, voorzieningen en recreatie. Bij de ontwikkeling van de Omgevingsvisie is de samenleving nauw betrokken door wijk- en dorpsgesprekken en het burgerpanel. In het programma is hard gewerkt aan de (door)ontwikkeling van onder andere de barcode en de impactanalyse van de Lelylijn.

1.4 We herijken ons welstandsbeleid
We herijken het welstandsbeleid in het proces van de Omgevingsvisie (medio 2023). Daar waar mogelijk staan we welstandsvrij bouwen toe.
Voortgang activiteit	Toelichting
	De herijking van het welstandsbeleid is in november 2023 afgerond en vastgesteld als 'Beleidsregel uiterlijk bouwwerken' en treedt per 1 januari 2024 in werking. Grote delen van de Noordoostpolder zijn vanaf dan welstandsvrij.
1.5 We gaan verder met de Omgevingswet en zoeken daarin de ruimte voor minder regels
In 2023 werken we verder aan de juridische instrumenten van de Omgevingswet: Medio 2023 ronden we de Omgevingsvisie af. In de Omgevingsvisie komt de strategie voor ontwikkelingen in de fysieke leefomgeving op de lange termijn. In 2023 vertalen we de Omgevingsvisie (deels) in omgevingsprogramma’s. We maken in elk geval programma’s voor ‘Duurzaamheid’ en ‘Leefbaarheid en Wonen’. In deze programma’s zetten we de uitgangspunten en ambities uit de Omgevingsvisie om naar maatregelen en acties en geven daarmee mede invulling aan de ambities uit deze programmabegroting: ‘We maken werk van wonen’ (1) en ‘Duurzamer, groener en schoner’ (4). We maken de eerste (deel)omgevingsplan(nen). Dit is een plan dat de algemene regels voor de leefomgeving bevatten. Het omgevingsplan vormt ook het toetsingskader voor nieuwe ontwikkelingen. In 2023 zetten we ons in om sneller dan voorheen een omgevingsvergunning te verlenen (veelal 8 weken in plaats van 26 weken). Voor het handhaven van het ambitieniveau 'leidende principes' is een budget beschikbaar van € 750.000 per jaar.
Voortgang activiteit	Toelichting
	Het is in 2023 niet gelukt de Omgevingsvisie af te ronden. Uit de beeldvormende sessie over de gebiedsuitwerkingen in december 2022 is gebleken dat het product met de gebiedsuitwerkingen onvoldoende geschikt was om het juiste gesprek te voeren. Er was meer verdieping en participatie nodig. De aanpak is gewijzigd, waardoor extra tijd voor de Ontwerp-Omgevingsvisie nodig was. Eind 2023 is deze in concept afgerond. De overige acties binnen deze activiteit liggen op planning.

1.6 We werken volgens het nieuwe integrale werkproces
In 2023 behandelen we alle initiatieven waarover een ruimtelijk besluit nodig is, zo integraal mogelijk. Hiervoor is een integraal werkproces in ontwikkeling met de deelprocessen: initiatiefproces, vergunningenproces, toezicht en handhaving en evaluatie. Het integraal werkproces wordt gedurende 2 jaar gemonitord en doorontwikkeld. We geven participatie een belangrijke plek in het proces en we denken in kansen. Hierin bieden we medewerkers opleidingen en trainingen aan als dat nodig en wenselijk is.
Voortgang activiteit	Toelichting
	We werken ruim een jaar met het integraal werkproces en zetten dit komend jaar voort. We monitoren actief en sturen bij waar nodig.
Wat zijn onze ambities?
2. Veilige wegen en goede bereikbaarheid
Omschrijving
Veilige buitenwegen en goede bereikbaarheid zijn onze doelen voor de komende 10 jaar. We willen dat de Noordoostpolder beter bereikbaar wordt, in alle vormen.
Wat gaan we in 2023 hiervoor doen?
2.1 We maken een uitvoeringsprogramma bij het mobiliteitsplan en nemen besluiten over investeringen in veilige buitenwegen
In 2023 wordt het mobiliteitsplan ter besluitvorming voorgelegd aan de raad. In 2023 werken wij het mobiliteitsplan verder uit in een uitvoeringsprogramma. Daarin komen de prioriteiten en de volgorde van investeringen. Aandachtspunt hierbij is dat er nog financiële keuzes nodig zijn voor de uitvoering. Zeker omdat vanaf 2023 ook de bezuiniging ingaat en doordat we te maken hebben met een mondiale kostprijsverhoging (richting 25-30% landelijk). Het coalitieakkoord geeft incidenteel financiële ruimte voor extra investeringen in de buitenwegen.
Voortgang activiteit	Toelichting
	Het uitvoeringsprogramma vanuit het mobiliteitsplan 2030 is begin 2023 door u vastgesteld. Op dit moment bereiden we de eerste projecten voor en worden deze in 2024 uitgevoerd (superblocks Kleiweg-Bomenweg en Voorsterweg). Voor het incidentele budget veilige buitenwegen bekijken we jaarlijks, mede aan de hand van meldingen, hoe we dit budget optimaal kunnen inzetten binnen de kaders van het mobiliteitsplan. Verder zijn we bezig geweest met de voorbereiding van de visie 'Voorzien in Infra' om te komen tot een uitvoeringsprogramma voor renovatie en vervangingsopgaven van kunstwerken en wegen voor de komende jaren.

2.2 We maken fietsen in Noordoostpolder veiliger en aantrekkelijker
Verdere groei van het fietsgebruik heeft grote maatschappelijke voordelen. Daarom stimuleren wij het gebruik van de fiets. Fietsen is gezond, duurzaam en ontspannend. Het draagt bij aan klimaat- en gezondheidsdoelen. Veiligheid en aantrekkelijkheid zijn belangrijke voorwaarden bij het stimuleren van fietsen. Daarom investeren wij hierin.
Voortgang activiteit	Toelichting
	In het uitvoeringsprogramma zijn projecten vastgesteld waarin veilig en aantrekkelijk fietsen aandacht heeft. Voorbeelden hiervan zijn de herinrichting van de Espelerlaan en Europalaan en de herinrichting van de Noordzijde waar fietsers meer ruimte krijgen. De voorbereiding van de verbreding van enkele fietspaden is nog afhankelijk van voldoende capaciteit (projectleiding) en staat in 2024/2025 gepland. Vanuit recreatie en toerisme voeren we een onderzoek uit naar het toevoegen van extra recreatieve fietspaden binnen onze gemeente. Deze resultaten worden in 2024 verwacht waarna we aan u voorleggen welke recreatieve routes ontwikkeld zouden kunnen worden. We hebben het fietsknooppuntennetwerk up-to-date gehouden en hebben geïnvesteerd in informatievoorziening langs de routes die het verhaal van de Noordoostpolder zichtbaar en beleefbaar maken, bijvoorbeeld via de doorkijkpanelen.

2.3 We starten met pilots met Superblocks
De Kleiweg willen we inrichten volgens het concept van ‘superblocks’. Daarnaast starten we met de voorbereidingen voor de Voorsterweg. Het inrichten doen we in de vorm van pilots. Deze keuze en de financiële onderbouwing daarvan, volgen uit het mobiliteitsplan. Vanuit het mobiliteitsplan 2030 en het uitvoeringsprogramma wordt bekend welke van de aangewezen pilots prioriteit krijgt in 2023.
Voortgang activiteit	Toelichting
	In 2023 is, kort na vaststelling van het mobiliteitsplan door uw raad, gestart met de projectvoorbereiding van de superblocks Voorsterweg en Kleiweg-Bomenweg. De voorbereiding van de Voorsterweg is bijna gereed, zodat in het tweede kwartaal van 2024 gestart kan worden met de uitvoering. Voor de Kleiweg-Bomenweg geldt dat de omgeving nog niet tevreden is met het ontwerp, wat is opgesteld naar aanleiding van het participatietraject. Verwachting is dat het ontwerp, in afstemming met de omgeving, in de eerste helft van 2024 kan worden afgerond, zodat de uitvoering volgens planning in 2024 kan plaatsvinden.

2.4 We starten met het opstellen van een nieuw Beleidsplan Openbare Ruimte (BOR)
We starten met het opstellen van een nieuw Beleidsplan Openbare Ruimte (BOR). Het bestaande BOR loopt in 2024 af en er zijn nieuwe ontwikkelingen die om een nieuw plan vragen. Bijvoorbeeld de Omgevingsvisie, de aandacht voor klimaatadaptatie en de financiële ontwikkelingen. In het nieuwe BOR maakt de raad keuzes voor de inrichting en het beheer van de openbare buitenruimte in de komende jaren, met de inzet van de financiële middelen. Ook vormen we een visie op elektrische laadpalen en evalueren we onze parkeernota.
Voortgang activiteit	Toelichting
	In 2023 hebben we bepaald welke vragen centraal staan in het nieuwe BOR. Met de komst van de omgevingsvisie is ook afstemming nodig vanuit het programma 'Leefbaarheid & Wonen'. Het bestuurlijke proces moet nog starten. Dit geldt ook voor een visie op elektrische laadpalen. De evaluatie van ons parkeerbeleid en parkeernormen starten we in 2024.

2.5 We starten met het project 'Voorzien in Infra'
Voor een goede bereikbaarheid is het belangrijk om de wegen en bruggen veilig en bruikbaar te houden. Dit vraagt regelmatig om flinke investeringen. Voor twee beweegbare bruggen is bijvoorbeeld in de komende 3 en 5 jaar een ingrijpende en kostbare renovatie nodig. En de lange periodes van droog weer zorgen vaker dan voorheen voor schade aan wegen in het buitengebied. Het project ‘Voorzien in Infra’ geeft inzicht in de kosten voor de renovatie- en vervangingsopgave voor de komende jaren. De raad kan daar vervolgens waarschijnlijk in 2023 een besluit over nemen. Het project ‘Voorzien in infra’ sluit uiteraard aan op het mobiliteitsplan en het daaruit volgende uitvoeringsprogramma.
Voortgang activiteit	Toelichting
	We hebben in 2023 niet de specialisten kunnen aantrekken die de werkzaamheden konden uitvoeren. Daarom is het proces vertraagd. Begin 2024 gaan we met de commissie woonomgeving in gesprek over de uitgangspunten en keuze van de verschillende scenario’s.
2.6 We vergroten de verkeersveiligheid, voor een betere leefbaarheid
Met behulp van de ontvangen SPV-subsidie (dit is rijkssubsidie vanuit de regeling investeringsimpuls Verkeersveiligheid) voor verkeersveiligheid voeren we verschillende projecten uit, zoals: aan de Kamperweg-Marknesserweg komt een rotonde; de fietspaden langs de Urkerweg en de Espelervaart worden verbeterd, en we werken aan een herinrichting van de Noordzijde (gekoppeld aan de ontwikkeling van Emmeloord centrum). Daarnaast zetten we ons in voor aanpassingen die de leefbaarheid in en rond de dorpen verbeteren. Hiervoor maken we een bestuursovereenkomst met de provincie. Daarin komen afspraken over beheer en onderhoud van een aantal trajecten en over toekomstige ontwikkelingen. Zoals het aanpassen van het beheer van de Galamalaan, de Espelerweg en de Baan.
Voortgang activiteit	Toelichting
	De voorbereidingen van de rotonde Kamperweg-Marknesserweg en de Noordzijde zijn in volle gang, uitvoering staat gepland in 2024. De voorbereiding van de verbreding van enkele fietspaden is nog afhankelijk van voldoende capaciteit (projectleiding) en staat in 2024/2025 gepland. De provincie inventariseert momenteel over welke wegen zij het gesprek wil voeren in het kader van overdracht en onderhoud. Als dit bekend is starten de provincie en gemeente Noordoostpolder de gesprekken over de aanpassingen en eventuele overdracht van wegen. Dit zal landen in een Bestuursovereenkomst die op zijn vroegst eind 2024 ter vaststelling ligt in uw raad. De wegen waar de gemeente het gesprek over wil voeren komen voort uit het mobiliteitsplan 2030, zoals de Galamalaan, de Baan en de Espelerweg.

2.7 We blijven ons inzetten voor de Lelylijn en een goede aansluiting op de rijkswegen
Samen met de buurgemeenten blijven we meedoen aan de lobby voor verbreding van de N50. De focus ligt nu op het stuk Kampen-Kampen Zuid, maar er komt ook extra aandacht voor de verkeersveiligheid over het gehele traject. In de loop van het jaar wordt concreet welke maatregelen daarvoor uitgevoerd worden. Ook bij de lobby voor de Lelylijn blijven wij aangesloten. We zorgen dat we actief meedoen in de project-/werkgroep die wordt opgezet vanuit het Rijk. In 2023 wordt er verder ingezet op het ‘Kroonoverleg’ (Overleg Burgemeesters van beoogde haltes van de Lelylijn) om de Lelylijn zowel inhoudelijk als qua tracé nog beter op de kaart te zetten. Daarnaast zetten we in op een goede betrokkenheid bij, en uitvoering van, het MIRT-onderzoek waarbij focus ligt op een voorkeursvariant. Er is incidenteel voor de jaren 2023 t/m 2026 per jaar € 200.000 beschikbaar. Ook voor een goede aansluiting op de A6 blijven we in gesprek. In 2023 maken we concrete afspraken met provincie en Rijkswaterstaat over de reconstructie van de af/opritten 14 (Hannie Schaftweg) en 15 (Muntweg) van de A6, zodat deze meegenomen kunnen worden in het groot onderhoud A6 gepland in 2025 door het Rijk.
Voortgang activiteit	Toelichting
	Wij zetten ons blijvend actief in binnen de regio om maatregelen op de N50 te versnellen en verbreding van het hele traject te bewerkstelligen. In 2023 zijn maatregelen getroffen op de N50 ten behoeve van de veiligheid tussen Kampen en Kampen-Zuid. Het gaat hier om de rijbaanscheiding, rijbaanverbreding en een lagere snelheid. De gemeente is actief betrokken in het MIRT-onderzoek naar de Lelylijn. We zijn op ambtelijk, directie en bestuurlijk niveau vertegenwoordigd in de projectorganisatie Lelylijn en denken en werken actief mee aan het MIRT-onderzoek. De beschikbare middelen gebruiken we enerzijds om mee te betalen aan het MIRT-onderzoek en anderzijds voor de inzet van een projectmedewerker vanuit onze gemeente in de projectorganisatie van de Lelylijn. In 2024 worden de tracéalternatieven bekend waarbij we actief inzetten op een station Emmeloord. Zelf voeren we een impactanalyse Lelylijn uit om inzichtelijk te maken welke kansen en risico's er zijn bij een spoorlijn en station in Noordoostpolder vanuit verschillende invalshoeken. Provincie Flevoland en gemeente Noordoostpolder werken aan concrete afspraken over de reconstructie van de af/opritten 14 (Hannie Schaftweg) en 15 (Muntweg) van de A6.

Wat zijn onze ambities?
3. Een bruisend Noordoostpolder
Omschrijving
De Noordoostpolder ontwikkelt zich verder tot een bruisend gebied waar genoeg te beleven is voor jong en oud. Dorpen kunnen en willen zelf veel doen om de leefbaarheid te behouden en te versterken.
Wat gaan we in 2023 hiervoor doen?
3.1 We willen een bijdrage beschikbaar stellen voor de leefbaarheid dorpen
In het coalitieakkoord spraken wij af om een bijdrage voor de leefbaarheid van de dorpen beschikbaar te stellen. In 2023 onderzoeken wij hoe we dit kunnen regelen. Daarnaast start in 2023 de nieuwe leaderperiode. Dit betekent dat organisaties weer Europese subsidie kunnen aanvragen voor bewonersinitiatieven die de leefbaarheid versterken. Voor de periode 2023 t/m 2030 stellen wij € 650.000 beschikbaar voor de cofinanciering van leaderprojecten.
Voortgang activiteit	Toelichting
	Het is niet gelukt de subsidieregeling tijdig op te stellen en ter vaststelling voor te leggen in 2023. In het eerste kwartaal 2024 stellen we de subsidieregeling vast en uw raad stelt het subsidieplafond voor de subsidieregeling vast. Deze regeling werkt terug tot 1 januari 2023. In 2023 is gewerkt aan de regelingen en besluiten die nodig zijn voor de nieuwe leadersubsidieperiode. Vanaf 1 april 2024 kunnen bewoners weer leadersubsidie aanvragen.

Wat zijn onze ambities?
4. Duurzamer, groener en schoner
Omschrijving
We gaan door met verduurzaming. Dat doen we samen met onze inwoners en ondernemers. Ons uitgangspunt is ‘haalbaar en betaalbaar voor iedereen.’ De afvalinzameling willen we op een eerlijke en effectieve manier regelen voor al onze inwoners. De openbare ruimte houden we aantrekkelijk en groen.
Wat gaan we in 2023 hiervoor doen?
4.01 We voeren de Transitievisie Warmte uit
In 2023 voeren wij de volgende projecten van onze Transitievisie Warmte uit: We voeren haalbaarheidsonderzoeken uit voor toepassing van warmtebronnen Geothermie in Luttelgeest/Marknesse en Aquathermie in buurten Revelsant Zuid /Tussen Gracht en Vaart. Daarna gaan we over tot vervolgacties. We faciliteren Energiek Nagele bij de uitvoering van de landelijke proeftuin aardgasvrije wijken, ‘Nagele in Balans’. We zetten de kennis en ervaring in bij het opstellen van de wijkaanpak om ook de andere dorpen en wijken het aardgasvrij te maken. Afhankelijk van beschikbaar gestelde middelen van het Rijk, wordt in een passend tempo gestart met die wijkaanpak. We stimuleren het verduurzamen van woningen. In het verlengde van de energiearmoede-aanpak, worden energiecoaches ingezet om bewoners daarbij te helpen. Daarnaast blijven we het Netwerk Energieneutraal ondersteunen. Dat doen we door middelen beschikbaar te stellen voor de inzet van de coördinator.
Voortgang activiteit	Toelichting
	We voeren haalbaarheidsonderzoeken uit voor toepassing van warmtebronnen Geothermie in Luttelgeest/Marknesse en Aquathermie in buurten Revelsant Zuid /Tussen Gracht en Vaart. Daarna gaan we over tot vervolgacties. De haalbaarheidsonderzoeken en rapporten zijn afgerond in 2023. Deze leggen wij ter kennisgeving aan u voor.

4.02 We werken mee aan een pilot bodemdaling
Samen met provincie, Waterschap, LTO-Noord en RVB zoeken we naar oplossingen voor bewoners en ondernemers in de bodemdalingsgebieden. Dit proces volgt uit de gezamenlijke ondertekening van de ‘Intentieverklaring gebiedsproces bodemdaling Flevoland’.
Voortgang activiteit	Toelichting
	Er is in 2023 gewerkt met vier kennissporen waarin projectgroepen kijken naar oplossingen gericht op bodemdalingsgebieden. Binnen het gezamenlijk gebiedsproces bodemdaling zijn voor de agrarische ondernemers nog geen nieuwe perspectieven gevonden. Dit is voor het gezamenlijk gebiedsproces bodemdaling van provincie, Waterschap, gemeenten Noordoostpolder en Zeewolde, RVB en LTO-Noord aanleiding om een nieuwe onafhankelijke gebiedscoördinator aan te stellen. Samen met deze gebiedscoördinator willen wij een nieuwe doorstart maken in het gebiedsproces.

4.03 We verduurzamen onze gemeentelijke gebouwen
We stellen een plan van aanpak op voor het verduurzamen van het maatschappelijk vastgoed in Noordoostpolder. Hierbij maken we gebruik van het Ontzorgingsprogramma Maatschappelijk Vastgoed via de provincie om te komen tot een DMJOP (duurzame meerjarenonderhoudsplan). We kijken hierbij naar: gebouwen die in ViV (Voorzien in Vastgoed) opgenomen zijn voor renovatie en waar verdergaande duurzaamheidsmaatregelen wenselijk zijn anders dan de beperkte maatregelen die onder ViV vallen; gebouwen die de komende 10 jaar nog niet in aanmerking voor groot onderhoud komen maar waar duurzaamheidsmaatregelen gekoppeld aan regulier onderhoud wel nodig/ wenselijk zijn; maatschappelijk vastgoed waar de gemeente geen eigenaar van is maar waar ondersteuning van de eigenaren bij verduurzamen zal bijdragen aan onze gezamenlijke duurzaamheidsdoelstellingen.
Voortgang activiteit	Toelichting
	In de tweede helft van 2023 hebben we al ons maatschappelijk vastgoed geïnspecteerd en beoordeeld hoe we kunnen verduurzamen. Dit zal leiden tot een totaal overzicht op basis waarvan we afwegingen kunnen maken voor een DMJOP.
4.04 We actualiseren de 'Visie Noordoostpolder Energieneutraal ' en de 'Structuurvisie Zon in de polder'
Onze ambitie ‘in 2030 energieneutraal’ veranderen we in ‘CO2-neutraal.’ We herijken ons energiebeleid en sluiten hierbij aan bij het Klimaatakkoord. Onze ambitie baseren we op CO2 besparing en niet langer op energieneutraal zijn in 2030. Daarnaast evalueren we de structuurvisie ‘Zon in de polder.’ We kijken daarbij ook naar het beleid van de provincie.
Voortgang activiteit	Toelichting
	We werken aan een programma Klimaat & Energie. In dat programma nemen we de actualisatie van de Visie Noordoostpolder Energieneutraal mee in de opzet van het programma. In 2023 is het nog niet gelukt een startnotitie voor het programma vast te stellen. De evaluatie van de structuurvisie 'Zon in de polder' is meegenomen in het proces van de Omgevingsvisie. Monitoring gebeurt via de Regionale Energiestrategie.

4.05 Zonnepanelen op monumentale panden
In navolging van het Rijk geven we direct ruimte voor zonnepanelen op monumentale panden.
Voortgang activiteit	Toelichting
	Als aanvulling op de welstandsnota is in 2022 hier een eerste aanzet voor gegeven, in 2023 is de nieuwe beleidsregel uiterlijk bouwwerken vastgesteld, die per 1 januari 2024 is getreden. Hierin is de aanleg van zonnepanelen op monumenten definitief geregeld.
4.06 We faciliteren de netwerkbeheerders bij het verzwaren van de energienetwerken
We voeren constructief overleg met Liander en TenneT en vertegenwoordigen daarbij de belangen van onze bewoners en bedrijven. We zetten ons in voor een spoedig verloop van de benodigde bestemmingsplan- en vergunningprocedures bij uitbreiding van de energienetwerken. Daarnaast ondersteunen we experimenten met energieopslag en -conversie die het netwerk kunnen ontlasten.
Voortgang activiteit	Toelichting
	Voorbeelden van projecten die netbeheerders in gemeente Noordoostpolder in verkenning en uitvoering hebben. - Verkenning 380 kV Hoogspanningverbinding Diemen-Ens-Lelystad (TenneT) In 2023 zijn er informatieavonden georganiseerd voor bewoners van gemeente Noordoostpolder. De concept NRD met tracéalternatieven heeft ter inzage gelegen en hierop heeft gemeente Noordoostpolder een zienswijze met voorkeursalternatief ingediend. - Verkenning 380 kV Hoogspanningsverbinding Vierverlaten-Ens (TenneT) In 2023 zijn er informatieavonden georganiseerd voor bewoners van gemeente Noordoostpolder. De concept NRD met tracéalternatieven heeft ter inzage gelegen en hierop heeft gemeente Noordoostpolder een zienswijze met voorkeursalternatief ingediend. - Uitvoering verzwaring middenspanningsnet NuLelie (Liander) Voor de uitvoering van NuLelie wordt constructief afgestemd tussen gemeente en netbeheerder Liander. Vooral het bepalen van de meest wenselijke locaties voor nieuwe tranformator huisjes en kabeltracés is van belang. Daarnaast verlopen de benodigde procedures voor vergunningverlening naar wens. Voorbeelden van pilots en experimenten voor opslag en efficiënt benutten bestaande energieinfrastructuur. - Experimentenkader Energieopslag Flevoland Gemeente heeft in 2023 medewerking verleend aan de bestemmingsplanwijziging die het mogelijk maakt om grootschalige opslag van duurzame energie mogelijk te maken bij de wind- en zonparken aan de Westermeerdijk. -Stream Energy Bedrijventerrein Nagelerweg Gemeente Noordoostpolder ondersteunt het initiatief Stream Energy op het bedrijventerrein Nagelerweg. Hiervoor is in 2023 de GreenDeal ondertekend, en een bijdrage van € 25.000 gedaan, voor het mede mogelijk maken van een coöperatie.

4.07 We evalueren het recycletarief en actualiseren ons beleid voor afvalbeheer
Met het Koersdocument ‘Op naar 60 kilo restafval 2019-2025’ hebben wij een koers ingezet voor het afvalbeheer in de komende jaren. In dat kader is het recycletarief in 2021 ingevoerd. De resultaten daarvan worden nu zichtbaar en meetbaar. Daarom voeren we medio 2023 een evaluatie uit. Dit kan een aanleiding vormen om opnieuw te kijken naar ons beleid voor afvalinzameling. We kijken daarbij niet alleen naar de inzameldoelstellingen, maar ook naar de dienstverlening, alternatieve inzamelmethoden, herbruikbaarheid van grondstoffen en de verdeling van de kosten.
Voortgang activiteit	Toelichting
	In 2023 is het recycletarief geëvalueerd. Het rapport met de resultaten ronden we, samen met een voorstel om nieuw beleid te maken voor afval & grondstoffen, in het voorjaar van 2024 af. Deze resultaten worden met uw raad gedeeld.
4.08 We treffen klimaatadaptieve maatregelen
In 2023 treffen wij klimaatadaptieve maatregelen in de 2e fase woonwijk Espelervaart (Bourgondiëstraat, De Dolomieten en deel De Balkan en De Kaukasus) en in Marknesse (Maanhuizenlaan en Hoogzijde). We gebruiken daarvoor de gelden van het Rijk (Impulsregelingsgelden). Daarnaast stimuleren wij bewoners om hun tuin klimaatadaptief in te richten. Dat doen wij door adviezen te geven, gebruikmakend van informatie en materialen van Stichting Steenbreek. Ook subsidiëren we de aanleg van groene daken. Die doen we samen met de provincie, het waterschap en de andere Flevolandse gemeenten. Verder onderzoeken wij of we onze rioolheffing kunnen vervangen door een riool- en waterzorgheffing. De verandering houdt in dat alle adressen dan meebetalen (dat is nu niet zo) en dat in de heffing ook een bedrag zit voor het uitvoeren van klimaatadaptieve maatregelen. Dit vraagt nader onderzoek. De verwachting is dat de raad daarover in 2023 een voorstel ontvangt.
Voortgang activiteit	Toelichting
	Het voorbereiden van de uit te voeren klimaatadaptieve maatregelen in de tweede fase woonwijk Espelervaart (Bourgondiëstraat, De Dolomieten en een deel van De Balkan en De Kaukasus) en Marknesse (Maanhuizenlaan en Hoogzijde) vraagt meer tijd om de bewoners van deze straten te informeren en betrekken bij het ontwerp van de te herinrichten straten en het ontwerp van de herinrichting. De uit te voeren maatregelen hebben een jaar vertraging opgelopen. In 2023 heeft uw raad middelen beschikbaar gesteld als cofinanciering voor subsidiering. Dit jaar stellen wij samen met de provincie en het Waterschap onze inwoners in de gelegenheid om door middel van een subsidieregeling op eigen terrein klimaatadaptieve maatregelen uit te voeren. Bij de aanleg van een groen dak of gevel, het vervangen van tegels door groen of bij de aanschaf van een regenton, gaan wij onze inwoners financieel ondersteunen. Deze regionale subsidieregeling loopt tot eind dit jaar of al eerder als onze maximale subsidiebijdrage is besteed. Voor de voorziening riolering zijn in 2023 voorbereidingen gestart, in 2024 actualiseren wij het huidige kostendekkingsmodel.

4.09 We benutten kansen om de natuur te versterken
In 2023 blijven we kansen benutten om de biodiversiteit te versterken. Eind 2021 stelden wij beleid vast voor behoud en ontwikkeling van de biodiversiteit. In de komende jaren gaat we door met het uitvoeren daarvan. We benutten hiervoor de subsidiemogelijkheden van de provincie en stellen in 2023 t/m 2025 respectievelijk € 62.500, € 25.000 en € 25.000 incidenteel beschikbaar voor onze cofinanciering. Daarnaast vervangen we de zieke bomen door toekomstbestendige beplanting. Dit betekent: passend bij het landschap, de natuurwaarde versterkend en beter bestand tegen boomziektes. Vanzelfsprekend doen we dit in samenhang met het Mobiliteitsplan.
Voortgang activiteit	Toelichting
	In 2023 hebben we minder budget besteed dan verwacht. Dat komt doordat we in 2023 meerdere kleine projecten hebben uitgevoerd, wat relatief veel tijd kost aan voorbereiding en begeleiding. Voorbeelden van deze kleine projecten zijn het vergroten en beplanten van boomspiegels in verschillende dorpen en wijken. Maar bijvoorbeeld ook het omvormen naar ecologisch beheer van onder andere het Friese Pad.

4.10 We bieden meer ruimte voor bewonersinitiatieven bij groenonderhoud
We vragen bewoners actief om een deel van het onderhoud in de wijk op zich te nemen. We bekijken in 2023 hoe we ‘the right to challenge’ kunnen toepassen bij beheer van het openbaar groen. Hiermee krijgen bewoners de ruimte om zelf het openbaar groen in hun straat, buurt of dorp te onderhouden en proberen we tegelijk om de verlaging van het onderhoudsniveau te beperken. Want het onderhoud van het openbaar groen gaat kwalitatief iets omlaag als gevolg van de bezuinigingen, die vanaf 2023 ingaan en ook door de sterke kostenstijging.
Voortgang activiteit	Toelichting
	Er zijn in 2023 ruim dertig nieuwe bewonersinitiatieven in de openbare ruimte bijgekomen en een paar beëindigd. Hiermee komt het totaal op ruim 260 initiatieven.
Wat zijn onze ambities?
5. We houden de Noordoostpolder veilig
Omschrijving
Iedereen in de Noordoostpolder heeft recht op veiligheid: achter de voordeur en in de openbare ruimte. We willen dat onze inwoners zich veilig voelen en veilig zijn in de Noordoostpolder.
Wat gaan we in 2023 hiervoor doen?
5.1 We verbeteren de zichtbaarheid van BOA's op straat
BOA’s en politie zijn vaak het eerste aanspreekpunt in de wijk en komen soms in heftige situaties terecht. Om ervoor te zorgen dat BOA’s hun werk veilig kunnen uitvoeren, gaat er extra geld naar opleiding en ontwikkeling van BOA’s en wordt er geïnvesteerd in de samenwerking tussen politie en handhaving.
Voortgang activiteit	Toelichting
	De BOA's zijn meer zichtbaar op straat. De samenwerking tussen politie en handhaving is verbeterd. De BOA's volgen opleidingen om bij te blijven.
5.2 We hebben blijvend aandacht voor ondermijning en cybercriminaliteit
De aanpak van ondermijning heeft prioriteit. Hiervoor is incidenteel een budget beschikbaar van € 150.000. Onze focus ligt daarbij op de bedrijventerreinen en het buitengebied. Naast het vergroten van bewustwording en meldingsbereidheid bij inwoners voeren we controles uit, al dan niet met partners zoals de belastingdienst en de politie. De bestuurlijke aanpak uit de ’Flevolandse Norm’, geven we verder vorm. We doen dit in nauwe samenwerking met de gemeenten Dronten en Urk en het RIEC-MNL. Ook de aanpak van cybercriminaliteit is een prioriteit in het veiligheidsbeleid. Met het project Hackshield, een online game, maken we de jeugd en via hen ouders, “spelenderwijs” (meer) bewust van en weerbaar tegen de gevaren van de digitale wereld. Met partners als het ROC en de politie zetten we ook in op voorlichting aan ondernemers en inwoners.
Voortgang activiteit	Toelichting
	In 2023 zijn er stappen gezet bij de aanpak van ondermijnende criminaliteit en cybercriminaliteit. Zo is de lokale overlegstructuur en samenwerking met partners bij de aanpak van ondermijnende criminaliteit versterkt in 2023. Daarnaast is er veel gewerkt aan bewustwording en bewustzijn over ondermijning op verschillende niveaus. De presentatie en bespreking van het rekenkamerrapport heeft hier uiteraard ook aan bijgedragen. Tot slot is er in 2023 intensiever ingezet op prostitutiecontroles en worden bestuurlijke instrumenten die wij in onze gereedschapskist hebben ingezet. Op het gebied van cybercrime hebben wij succes gehad met het project Hackshield. Vele klassen en scholieren zijn hiermee getraind. Verder hebben we in 2023 een regionale samenwerking opgebouwd waarin we kennis en ervaringen vanuit andere gemeenten opdoen om deze vervolgens elders ook in te zetten.

5.3 We verstevigen de koppeling tussen zorg en veiligheid
Nauwe samenwerking tussen veiligheidspartners en partners in de zorg is essentieel om complexe problematiek aan te pakken. De lokale persoonsgerichte aanpak, waarmee we medio 2021 gestart zijn, geven we verder vorm.
Voortgang activiteit	Toelichting
	In 2023 hebben we verder ingezet op de samenwerking tussen veiligheidspartners en partners in de zorg. Dit resulteert in betere resultaten van bijvoorbeeld de lokale persoonsgerichte aanpak. Wel merken we dat de casuïstiek die besproken wordt zwaarder, complexer en langduriger wordt. Dit heeft bijvoorbeeld te maken met een stapeling van problemen binnen een casus.

5.4 We investeren in onze lokale crisisorganisatie
We werken nauw samen met de Veiligheidsregio om incidenten, crises en rampen in onze gemeente te voorkomen en bestrijden. In 2023 besteden we nadrukkelijk aandacht aan opleiding, training en oefening van de gemeentelijke crisisorganisatie.
Voortgang activiteit	Toelichting
	Onze eigen crisisorganisatie is door omstandigheden helaas niet volledig gevuld gebleven in 2023. Het werven van nieuwe mensen en het opleiden gaat voorspoedig, waardoor we in 2024 op sterkte verwachten te zijn.
5.5 We stellen nieuw integraal veiligheidsbeleid op
Het huidige Integraal Veiligheidsbeleid heeft een looptijd tot 2024. In de loop van 2023 evalueren we dit beleid en stellen we nieuw beleid op. We betrekken hierbij onze inwoners, ondernemers en partners evenals de uitkomsten van het onderzoek ‘Veiligheidsmonitor’.
Voortgang activiteit	Toelichting
	In 2023 is er een nieuw integraal veiligheidsbeleid (IVB) opgesteld. Dit nieuwe IVB, welke in samenwerking met Dronten en Urk is opgesteld, zal in het voorjaar van 2024 worden voorgelegd in de verschillende gemeenteraden.
5.6 We blijven bij de veiligheidsregio aandacht vragen voor de brandweervrijwilligers
Brandweervrijwilligers zijn in dienst bij de Veiligheidsregio Flevoland maar wij voelen ons nauw met hen verbonden. We vragen blijvend aandacht voor hun positie en voor de werving van nieuwe collega’s. Met de nieuwbouw van de brandweerposten dragen we als gemeente bij aan een goede huisvesting en werkplek voor de brandweervrijwilligers.
Voortgang activiteit	Toelichting
	De samenwerking met onze lokale brandweer en met de Veiligheidsregio is nauw. De nieuwbouw van de brandweerposten is een project wat meerdere jaren kost.
5.7 We zien cameratoezicht als passend instrument om veiligheid te vergroten
Op plekken waar veelvuldig incidenten zijn, willen we de bevoegdheid van de burgemeester inzetten om (tijdelijk) cameratoezicht in te stellen.
Voortgang activiteit	Toelichting
	Waar het nodig is en mogelijk blijkt kan de bevoegdheid van de burgemeester voor het inzetten van (tijdelijk) cameratoezicht ingezet worden. In 2023 is er, op basis van de voorwaarden, geen cameratoezicht ingezet.